Klub Miłośników Dawnych Militariów Polskich powstał formalnie po wakacjach 1965 r., jako jedna z sekcji w Stołecznym Domu Kultury (później: Warszawski Ośrodek Kultury) przy ul. Elektoralnej 12 w Warszawie. Przez blisko 42 lata było to miejsce spotkań Klubu. Od 2013 r. zaś zebrania odbywają się w gościnnym Staromiejskim Domu Kultury przy Rynku St. Miasta 2.
17 założycieli Klubu było reprezentantami już okrzepłego szerszego grona, ponad 20 osób, z których większość należała przedtem do Oddziału Stołecznego Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, skąd znaczna ich część została usunięta wiosną 1963 r. na skutek konfliktu z władzami stowarzyszenia. Kilkuletnie silne więzi koleżeńskie spowodowały, że kilka osób zdecydowało się kontynuować swoje zainteresowania, poza stowarzyszeniem. Miejscem ich spotkań, nawet regularnych, były głównie warszawskie kawiarnie. Stan taki trwałby pewnie jeszcze czas dłuższy, gdyby nie systematyczny rozrost liczebny „towarzystwa” i decyzja większości „starej gwardii”, aby nie zamykać się tylko we własnym gronie. Wymogło to na animatorach środowiska, zmianę formy działalności i w konsekwencji sformalizowanie struktury w postaci wspomnianej już sekcji przy SDK. Owymi animatorami poświęcającymi wówczas najwięcej pracy i czasu kolegom byli: dr Mieczysław Chojnacki, Andrzej Grzybowski, Stefan Rakowski i Wacław Tyc. Ostatni został wybrany prezesem nowo utworzonego klubu i przewodził mu przez 5 lat. Po nim funkcję tę sprawowali: dr Mieczysław Chojnacki, Michał Surwiłło, Józef Łukaszewicz, Mirosław Śreniawa – Szypowski, Maciej Prószyński – najdłużej przewodzący klubowi i obecnie już jako Prezes Stowarzyszenia – dr Bogusław Perzyk.
Prezes Klubu śp Michał Surwiłło
Prace Klubu określał regulamin mówiący o celu istnienia, władzach i czasie ich wyboru oraz dziedzinie zainteresowań i formach ich realizacji. Zakres czasowy prac Klubu nie przekraczał w zasadzie 1945 r., tematyczny zaś nie miał ograniczeń. Były to więc militaria wszelkiego rodzaju, w pełnym zakresie i ze wszystkich rodzajów broni, ale głównie polskie – od dziedzin typowych jak uzbrojenie zaczepne i ochronne, oporządzenie, mundury i ich elementy, odznaczenia i symbolika, technika wojskowa, budownictwo i fortyfikacje, do nawet takich jak pieniądz zastępczy. Pewną uwagę poświęcano zdarzeniom z dziejów wojen i organizacji, co stanowiło punkt odniesienia posiadanych zbiorów militariów. Na zabytki militarne patrzono też z punktu widzenia technik konserwacji jakim powinny być poddane, bowiem starsi koledzy zdołali przekazać postawę odpowiedzialności za przedmioty posiadane w kolekcji. W ostatnim dziesięcioleciu zagościła tematyka związana z rekonstrukcjami militariów i zdarzeń. Udział w akcjach tzw. społecznych czy politycznych oraz handel militariami nigdy nie były celem istnienia ani formami prac Klubu.
Własna odznaka ustanowiona w latach siedemdziesiątych, stała się symbolem rozpoznawalnym w środowisku. Jest też głównym motywem pieczęci organizacyjnych i krawata oraz czterech odznak i ryngrafu z jubileuszy dekadowych. Klub był tez nakładcą 2 medali pamiątkowych.
Odczyt śp dr Mieczysława Chojnackiego
Odczyty (zwane zebraniami naukowymi) były i są zasadniczą formą działalności Klubu. Wstęp na nie jest wolny, podobnie jak na spotkania klubowe, które w swoim czasie były miejscem wymiany informacji, opinii, rad np. co do sposobów konserwacji nowo nabytych militariów oraz poprawnej ich identyfikacji. Prelegentami byli zarówno członkowie jak i też osoby spoza Klubu, które przyjęły naszą zasadę całkowicie bezinteresownej działalności. Zebrań z odczytami było ok. 433, zaś klubowych do zimy 2012 r. gdy zostały zawieszone nieco więcej
Przez 50 lat formy działalności stawały się co raz bardziej różnorodne. Wzbogaciły się o wystawy, wycieczki, własne wydawnictwa i sesje popularnonaukowe.
Długoletni Członkowie Klubu – śp Janusz Ciborowski i śp Kazimierz Werpachowski
Wystawy wymagały znacznie większego nakładu pracy od wielu członków jednocześnie. Najczęściej okazjami do nich były okrągłe rocznice zdarzeń o militarnym charakterze jak powstanie listopadowe, odzyskanie niepodległości i wojna 1920 roku czy wojna obronna 1939 r.. Przy organizacji wystaw Klub współdziałał z innymi organizacjami o podobnym profilu (czasem instytucjami), oraz sympatykami – osobami kompetentnymi ale luźno z Klubem związanymi. Pierwsza wystawa „Militaria – książka, badania, zbieractwo” miała miejsce już w trzecim roku prac Klubu. Zorganizowana we współpracy z CBW, odbyła się w naszej siedzibie (czyli w SDK). Towarzyszył jej użyteczny do dziś, choć bardzo rzadki katalog. Była ona dowodem witalności naszego środowiska i dała asumpt do dalszej pracy. Ogółem Klub zorganizował samodzielnie lub brał udział w 10 wystawach. Ostatnia wystawa połączona z sesja naukową zorganizowana w ramach obchodów 50 lecia Klubu (24 października 2015) była ogromnym sukcesem.
Własne wydawnictwa były marzeniem założycieli Klubu, nieziszczalnym przez pierwsze 15 lat ze względu na warunki socjalistycznej rzeczywistości. Sytuacja zmieniła się jednak od początku lat 80 XX wieku i natychmiast zaczęły wychodzić „Militaria”. Zrazu jako nieregularny periodyk bez numeracji zeszytów oraz „Biblioteczka Militariów” poświęcona pracom o większej objętości. Wydawnictwa przebyły daleką drogę, co widać choćby po szacie graficznej. Łącznie wydaliśmy 15 zeszytów „Militariów”, 6 numerów „Biblioteczki Militariów”.
Sesje popularnonaukowe zaistniały w naszej działalności od 2009 r. Podobnie jak w wypadku większości wystaw Klub był ich współorganizatorem w ogólnej liczbie 6, nie licząc licznych sesji, w których brali udział nasi członkowie.
Wydawnictw zwartych i artykułów na temat militariów, jakie wyszły spod piór naszych członków, lub osób ściśle z Klubem związanych nikt nigdy nie liczył. Próbę oszacowania podjęto przed jubileuszem 50 lecia i można stwierdzić, że przekracza ona 100 pozycji.
Przez pół wieku w spisach Klubu widniało ponad 300 osób przy zmiennej liczebności. Ze środowiska 20 osobowego w latach 1963 – 65 Klub rozwinął się do ok. 170 członków, kandydatów i sympatyków w kraju i za granicą w latach 1973 – 79. Obecnie mamy 25 członków. (Podane liczby nie uwzględniają słuchaczy uczęszczających na odczyty. W latach 70 XX wieku, jednorazowo było to nawet do 30 osób zależnie od tematu – przy czym informacje o odczytach nie były podawane do prasy. Przy wyjątkowej okazji połączonej z koncertem przybyło ponad stu gości i granicą okazała się pojemność sali SDK.)
Członkowie byli reprezentantami różnych i grup zawodowych oraz poziomów wykształcenia. Klub był wczesnym etapem badań militariów na drodze życia 3 profesorów uniwersyteckich, 3 doktorów po obronie (wciąż należących do Klubu) i tyluż kolegów zamierzających iść tą drogą – uwzględniając jedynie rozprawy z dziedziny militariów i wojskowości.
Przez pierwszą połowę istnienia Klubu dominowało w nim skupienie zainteresowań członków na oryginalnych zabytkach naszej militarnej przeszłości, która była niezbędnym, ale tylko tłem. Ta specyfika spowodowała, że mimo wielu trudnych momentów jakie były jego udziałem, wykazał Klub żywotność i wytworzył prężne w tamtym czasie środowisko o charakterze – wyłącznie amatorskim i towarzyskim. Pozwoliło to istnieć i działać w tej formie przez 50 lat!
Przed rokiem (2014) członkowie zdecydowali, aby wystąpić o nadanie Klubowi osobowości prawnej. Rok 2016 zaś będzie pierwszym dla Stowarzyszenia Klub Miłośników Dawnych Militariów Polskich. To kolejny krok dla Klubu i kolejne wyzwanie dla jego członków.